http://dl.ub.uni-freiburg.de/diglit/aldrovandi1635-3/0113
OMitiioiogte Lib. X X. Pafc; ttt ioi
kguratnattinet, Grues Alitteram magis referre exiftimat, quam a- A landofatigari,*elqubd meliuscredo,dux illc feclambrc & prauib-
lias, quoniamcumvolant,trianguli,Vt di&uhi eft,oxygoniifigu. latudefatigatiir. Noh mihbr orudehtia earuni eftin cibb capicn-
ram cxprimant, fiue tUm FblUm cum vcnti vis maior vrget, vt ait
Plutarchus.fiUe alias quoquc,Vt alij,& ego in Volantibus eam ifigu-
ram fepiflime bbferuaui. Atiftoteles decem & o&o prifcas litteras
jFuifle fcribit, A.B.r. A.E.2.i.k.A.te.K.&.n.5P.2.T.T.& «5>. & duas 0
& X. ab Epicharmoporius quam a Palamcde adiunctas mauulc.
Scaliger tamen in Aufonium, a figura crucis, qua: in inferiore parte
littera; * fpcdr.atur»verfum hunc eorifecit, PalamedicaS ihtCr littc-
rasrecenfens.
Hac crucis effigies Vdldmedicapottigilut 6
A vtro ^m'°^ratus litteram Ynon a Simonide,Vt multi volunti
infjr*?not*t. fed a GrUibus ipfis adinuentam, vt nbtat h Stephanus AqueUs.fcn-
Hm' bens quod eam in volatus brdihe eJcprimaUt, Simonidem > non
Paiamedem nominat, & Perfius dicendo:
En ttbi qu&Samios deduxit littera ramos.
EtVirgiliuS:
Litiera Pythagors, difcrtmihefefld bicotni.
Taminuentionem, quaminterprerationemSamoPythagbratri-
buunt. Adeo vt litterarum inuentio iftarum incerta quodanamodo
8? V*.. fit:nam & 0CaiTiodorus^e//««r^«OTi»«cwoloquens,non peculia-
'"flk res aliquas litteras, fed omnesex Gruum volatu Mercurium inue-
nifle prodidit: Verba autcm eius huc adferenda efle duxi. Vt dliquid,
inqmt,fiudiofum & exquifitum dicerevidedmur, kas (htteras) pri-
tnum, vtfrequentior tradit opinio, Metcutim repertor artium multd-
rum, volatu Sirjmoniarum auium collegiffe memordtur. Ham hodit
Gruesqui cUffem confociant, alphdbetiformds natura imbuentedefcri-
hunt: queminordinemdecoturhtedigens, vocaltbus confondntibufque
conuenienter admiffis, viamfenfaalemtepetit, perquemaltepetens ad
penetraliaprudentiA menspojfitdltaperuehire. Atque ha?c de littera-
ruminuentionefufHciant: nunc vero dc volatuquaffuperfuntdi-
cenda, referamus. Videturautemetiamhicordoalias comthodi-
tates habere,quod fic ducem videlicet bmnes ex a-quo profpicianr,
& alteraltcrius profpeetum non impediat, & vento fecundo etiam
exaequofruantur omnes. ProUeclioresa;tatein primo ordine vo-
iandocollocant, ne fcilicetfefarigent, mmirumfequeudo, fiiu-
tiioresprscederent:quo.d tamen vtrum Verurh ilt,dubito.»nam cum
omnes ex ordine ductores fint, & viciflim prsecedant, qui fieri po»
teft,vtiuniorespoftremumlocumobtincantj nifi dicanturfenio-
res folummodo viciflituciine quadam ducemagere, aut fios ita
principiovolatus difponi. Clamoremetiamcdunt, nefeparentur
alizabaliis, & vcprodidit Oppianus, fiquamdefeflarhconfpexe-
v rinr,alia; duje v trimque alis fub!euant,aut etiam fuper dorfis ac pe^-
*°kt,tCri£u ^ibusfcrunt.quos retrorfum coclo ferenb extenderefolcnt. Volanc
flatufecundo, rarocontraimpetumventi,niiifugiendonitentes,
KiJ quodetiamillianustetigit. Secundos,ait>vehtos,icretro volan-
^«irf0, tesobferuarcnorunt. Memjnit&^Virgilius: .
telamanuiaciunt,quaiesjubnubibutdtris
btKymoni* dantfigna Grues, at%&tbera iranant
CumfonitUtfugiUntq*; Notos clamorefecundo.
kxquibushallucinari Gyllium Ornithoiogus meojudicio nbn re^.
, ^tecolligit. C^od,inquitGyllius,deGi'uibusiac1:at,easvolatum
vettere contra ventum,idipfum omhes pifces pr?clare intclligunt:
icmper enim contra fluclum natanr. Sic llle, non conthjciteros
fcriptores, vt Ornithologusputat, &nosetiamfupracitauimus,
^•4^' S*11000aduerfis, fedfecundis ventis GrUcs volare traduht» Mihi
cnim aduetfb etiam verito volare has iues probabile eft ab iis, qua:
^ ^lutarchus fcribit hunc in modum. Volattit Gruum adventiratio-
ftes acctmmodatus, noneflvnittsgenerist fedhocomnibm communiter
notum efififcibus.femperdj aduerjum vndas &fluclum natant,cauent-
$uene veniofecundum caudam ihcidente fquams. nudau corpus huduni
k ',l0* exhibeant, id% doloreafficiaiur. De duce totius exercitus,quem fibi
volatura:Grueseligunt,ha?cpro<iidit r Ariftoteles.- jbucemetiam
habent&eosquiclament, difpofitosinextremoagmme, vt voxpercipi
pojftt. Quem vcro ceu ducem fequantur,expligat Ibannes TzetEes,
feniorem nominans.
E^Jfoi tov ytgeuTffiM kvrclii «JiOT<S>"iw, id cfti
Cumcceperint autem Grues iterfacere,
Habentfeniorem interfe iierfacientem
^lcminitidem etiam cuftodum exercitus, dUm ait;
Habentautem cujiodes &poftremi agminis duBores, quiq\ viatn
pdrant.
WemquoquePlinius, ex Ariftotcle> vtapparet,mutuatus,rf«fcr/»,
1 nquit,j«cr» fequdniut,eliguni,in extremo dgmiheper vices, qui accld-
fqui viciflim clament, nequadeeflevideatur, vtquidamci-
*zm)dift>0fitoshabent, ^quigrejgemvocicohtihedni. Gxterumnon
«juaslibet in ducem eligunt,fed eas tantum qui itincris iam exper-
^es & natu grandiotcs, robuftiotefque quo facilius vim acris oblu-
^ntisaiarum remigioinfringantj Vt vero proximum eft ad cxtre-
*num agmcn regcndum cafdem deligurit , rhinores hatU medi«
lunt.Pr^tcrea ducem vbidefatigatio cepent,mutant,alius hiiius in
•ocumfuccurnt, vt hoc carrhine innuit Tzetzcs.
A'ttb^^kvt®- rirvTt,o fitr uvrh Gr&rttxet
^«fV^?>i5 h-Tm&iyw ts6^'<^ Twotwvrui
X>efatigatoautem hoc^duec^quipoji ipfumpr&cutrii
%t deincepsper vices pr&uolaium fdciuhi.
Qfi*agmertcogit, catteras, vtaitlfidbrusjvbcecaftigat,atc}ueea
cumraucefcit.fucceditalia: VndenonrecTicdixeratAlbertus, du-
^cmmultum clamare, vt omnes conueniant, & quod fi nimio cla-
ftore »uccfeat,slia,m conftiwiJM^ iamexTzetze didum cft,vo-
B
pruucuua caruoi ciun cido capicn
db, vbieriimin tertam defcenderiht, inc|uit Ifidotus, cibi gratia,
dux eatum eaput in altum erigit in cuftbdiarii othiiirim,cseteri ve-
rorecura-paichritUt. QuantaihfUperin capiebdaquiete prudeh-
"tia?Antequamquiefcaht> ducemrurilis conftituUnnqitirefto col-
lo prouideat,tum ca?tera? dormiunt capite fubter alam cbridito, al-
cernispedibusihfiftentes. Duxilleagmencircumit.&fihombaut
tera accedat,exclamat,altaque vocc mfidias indicat, vt reliquje ex-
pergifcantur, & de fuga fibi prbfpiciahr. Albertus aduerfus infidias
hori vnum fibi ducern eligereait, & mihietiam fit Verifirhilimum,
FeddecimamquamqueexcubiascuftodirepUtat, &reueta plure^
Vria cuftodias^agere iElianus ait hifce yttbitUhiohgiJfimis ierr& ira-
Bibusnot%u reliqu& omneifomnumcapiunt, tres dut quaiuor dd reli-
quarumcujlodiama&uigilarit. NecdiffentitIoan.Tzetzes.
i At -bAm»? ffyu y-aidjtisai, q>vXdr\)SGi $\ hXiyaf.
Plures quidem dormiuni,vigilaht autem pduck.
Atque nefomno dpprimantur, operofo acmolefto iabore Vnico
pediinfiftunt,altfcrofubliminempelapiHumfummacau'tione con.
tincntes, vt fi quando nimib labore defatijgatasromhhs bbrepferir,
cdito ftrepitu ex lapilli cafu expergifcantur: vnde PlurarchuS a
GrUibus exemplo fumpto,qu* de HerculiS in dbrmieridbfolertia
nartantur, mira riobis efle debere non exiftimat. Qyua; noctU, m-
quit,excubansin terra crUrUmalterutri corpbre inmtthhtur, altci-
roadducloprehenfum lapillumtenent. Igiturilla iri retiriehdd ih-
gitasobrcperediuiiusfomnumnonfinits fed ftatim Vt remiferej
aeCidehscalcUlusexdtat,arguitquenegligentem. ItaqUe non eft
curiftud Hcrculis adeoquifpiammiretUr, quod ala:fubdchs ar-
cum hajrehtem brachio, & dextraclauam regensmanu quiefceret,
Aliiaham quoque huius calculi.quem vigil Fufpehfis digitis tehetj,
Vtilitatem cogaofcunt. Nam fi iomnus vigilantem obrepferit, la-
pilli lapiu hegi igentia ih excubando arguitur: Sono enirii perceptd
bmnes clamaht,quafi increpahtes vigilisfomnolenriam. Pruden-
tiflimuihhuhcexcubahdintumloan. Tzeties, quifaheinharurii
auiumfolettiamadmirandopl.urimusfuitjdeicripfithilceVerfibuSj
O'r^07r'cf & tks cpvKolkfii tjjv etvreui TtwV^i,
A*< <p»Xxkii(uovi-m^if (^ztvTBCi.rismytoti
Ai6oy 7JTJ^iTa)'cWieg£jwf< KXTt%iScrm ij^ij
C7r*s tMvtrdXcioKt^xl&iSTn^la^res
Modas autem vtgilt& ejl ipfis huiufmodi:
Vigiles vnopede Jiahi, hdrutn ittrit
tapidem pede (ujpehjo detinentesfinguU,
Vtpojlquam obdormierlntMpidc delapfc
Vemant ad vigiliam,fenfu accepto.
Hancraminfighemalitumvigilahtiam irhitatbm fuifle Ma^riurii
illum Alexandrum Macedonem conftat,fi quahdb peruigilahdurh
cflet,nefomni violentiabpprirhcretur, vasahebum propetoruiii
adfiftebat, fupraquod brachium exporrigebar, pilam^ Vt Arhmia-
nusMarcellinusait, argcnteammahucomplexus, quxfiquahdd
ipfefomrio vinceretur,elapfa.fohoroftrepitu.fbmhumabrumpe»
ret. Suntqui Gruesmigraturaslapidem deglutire velint,vtitafa-
Upidem
cilius ventorum turbihi.ac ptocellisrefiftant.pondereheihpe eius ferah^&,
adiuti; ca:terum ficuti de eiufdem vfu,ita quoque de verirate mUl- h^Kmi j
tifariam a fcriptoribus difteptatur, aliis afhrmantibus, aiiis cohtra * ° °"
ncgantibus. Ihter priores Alianus eft, fcribenslapidem aGruibu$
decefluris deglutitum firmamehrum efTe , aducifus incurfiones
^ vcniorum, vt fcilicet & tanquamfaburrafirmehtur volantes, & vt
habeant vndepranderepoflintj huncaunindicem efle, & poftqUa
eo, vbihabitantifereceperint, remouere. Exaffirrnahtibus etiarn
cft Anftophahes B^zantinus, fcd Grues fcribit detiorare hbs la-
pides, vt cum bebe fublimes volantes & impetu cjuodam re&a
antrorfum adconficiendum uer attendcntes, afpedum ad lhfe-
ribra impeditum habent, dc vja feflk cos dciiciant i & ex lapi-
dum cafupercipiant, fupra marene an fupra terram fubuolent.
Nam iiad marelapides deferantur, iter fufccptum facere pemunt j
fin ad terram dccidant, a volando requiefcunt, Vt citat Gyllius
ck Scholiafte in Aues Ariftophanis ; vndc Suidas etiam & Vari-
hus defcripferurit. AffirmatidetiamMaximiis f yrius, refcreri-
tc Pieno Valeriaho, fed caufarn aliam memorat lapilhalTumendi,
riimirurnquoniam ihVolatUfluitare Vidcnturihftar nauis, quarh
ajgitentimpellahtqucvhda7> fua.'fibiconfciximbeciliitatis, antc-
quamvolatUifccredant ,lapillumroftrofufcipere; quovnaquaj-
qiiecarurri velut firmamcritb vacillaturi volatus vtatur, camquc
habeatfalutiscuftodiam. Aliiaiunt, ytcim adagiorum authoria
adagio Scarab&tis Aquifam qu&rit, Grues e Sicilia dernigirantes
montem Taurum Aquihs plenum cum pararit tranfmittcre,ingeh-
E tibuslapidibhs, quo vocerh cohibeant, in osfiimptishoclutacite
trarifublare, atque ita deceptis Aquiiis tuto deiicere: qubd alii de
Anferibusferisdicunt, fedfieripbteft, vtvtrifquc coriueniat. Ih-^g, ,
ter rieganres inp^rimiseftipfe s Ariftoteles, huhcin modum fcri- * "
bens; Grues.vtditlumifi,eXvltimis ih vitimdabeurii. Volkntfiatufe-
cundo:quoddeUpide narrant.falfum efii Lapidem enimeas ientrefuUi-
thehto,quem vbiceciderit,accipivtilemadauriprcbdtionemaiuht. aU
bertus quoq; idfalfum eflc dicit.lapidemqj qui cgrege earfi cadit,
a pedib.nbri ab bre cadere ait. Solcht a.vt fcribit,aliqiiahdo lapides
pcdibus complecli, cuna digitipedumeisincuruaritur, vtfuperla-
pidem dirigant i fed inhunc vfum nbh peculiatem vllum lapidem,
fcd quemuis ilne difcrimine accipere, vt illum etiam quem ouis ia-
cubantes intierpobunt.Poffitfortaflis hxc fcriptorum controUcrfia
fic coriciliari atque compbni, dicendo Grueslonginquum Valdc
itetfafturas ore Iapidfemferre; pede,vbi breue faciendhm eft. Ad*
^ | mo4um\
http://dl.ub.uni-freiburg.de/diglit/aldrovandi1635-3/0113